Homelander The Seven
I will laser every f****** one of you!
Ngày 23/5/2025, Tổng thống Donald Trump đã ký bốn sắc lệnh hành pháp tại Nhà Trắng, nhằm “khôi phục vị thế dẫn đầu toàn cầu của Mỹ trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân” và tăng công suất hạt nhân từ 100 GW hiện tại lên 400 GW vào năm 2050, vượt xa mục tiêu tăng gấp ba (300 GW) của chính quyền Biden trước đó. Các sắc lệnh bao gồm:
Trump nhấn mạnh trong lễ ký sắc lệnh: “Chúng ta đang ký những sắc lệnh tuyệt vời để đưa Mỹ trở thành cường quốc thực sự trong ngành này.” Các giám đốc điều hành từ các công ty hạt nhân như Constellation Energy, Oklo, và General Matter có mặt tại buổi lễ, thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ từ ngành công nghiệp.
Kế hoạch của Trump đánh dấu một bước ngoặt lớn, được Nhà Trắng gọi là “cuộc phục hưng hạt nhân Mỹ”, với mục tiêu giải quyết nhu cầu điện tăng vọt lần đầu tiên trong hai thập kỷ, chủ yếu do sự bùng nổ của AI. Báo cáo từ ICF International dự đoán nhu cầu điện ở Mỹ sẽ tăng 25% vào năm 2030 và 78% vào năm 2050, chủ yếu do các trung tâm dữ liệu AI. Năng lượng hạt nhân, với ưu điểm không phát thải carbon và cung cấp điện ổn định (so với năng lượng mặt trời và gió), được xem là giải pháp lý tưởng.
Hiện tại, hạt nhân cung cấp khoảng 19% điện năng ở Mỹ, vượt xa năng lượng mặt trời và gió cộng lại. Tuy nhiên, từ năm 1978, NRC chỉ phê duyệt một số lượng nhỏ lò phản ứng mới, với chỉ hai lò đi vào hoạt động thương mại. Việc cải cách NRC và rút ngắn thời gian cấp phép xuống 18 tháng có thể khuyến khích đầu tư tư nhân, như trường hợp Oklo, công ty từng bị NRC từ chối cấp phép năm 2022 nhưng chứng kiến cổ phiếu tăng 25% sau sắc lệnh của Trump.
Mỹ hiện phụ thuộc nặng vào uranium làm giàu từ nước ngoài, với chỉ 5% nhiên liệu hạt nhân từ nguồn nội địa. Sắc lệnh thúc đẩy khai thác và làm giàu uranium trong nước cùng với việc xây dựng ngân hàng HALEU sẽ giảm sự phụ thuộc vào Nga (nhà cung cấp HALEU chính toàn cầu) và Trung Quốc. Điều này đặc biệt quan trọng khi 87% lò phản ứng mới trên thế giới từ năm 2017 sử dụng thiết kế từ hai quốc gia này.
Song, Mỹ ngừng nhập uranium làm giàu từ Nga sau năm 2023, nhưng năng lực làm giàu trong nước vẫn cần nhiều năm để đạt quy mô lớn. Việc sử dụng kho dự trữ HALEU hiện tại chỉ là giải pháp tạm thời và có thể cần hoàn trả trong tương lai.
Các lò phản ứng trên đất liên bang và căn cứ quân sự sẽ đảm bảo nguồn điện không gián đoạn cho các cơ sở quốc phòng và trung tâm dữ liệu AI, tăng cường an ninh quốc gia. Bộ trưởng Năng lượng Chris Wright so sánh cuộc đua năng lượng cho AI với “Dự án Manhattan 2”. Trung Quốc đã xây dựng công suất hạt nhân nhanh hơn Mỹ, với dự báo vượt gấp đôi Mỹ vào năm 2035. Việc Mỹ cần 25 năm để đạt 400 GW có thể không đủ để bắt kịp.
- Cải cách Ủy ban Quản lý Hạt nhân (NRC): Sắc lệnh yêu cầu NRC tái cấu trúc để xử lý nhanh các đơn xin cấp phép, với thời hạn tối đa 18 tháng cho việc cấp phép xây dựng và vận hành lò phản ứng mới, và 12 tháng để gia hạn hoạt động cho các lò hiện có. Nhà Trắng chỉ trích NRC vì “quá tập trung vào việc bảo vệ người dân khỏi những rủi ro nhỏ nhất mà không cân nhắc chi phí địa chính trị và kinh tế” từ sự thận trọng này. Sắc lệnh hợp tác với Bộ Hiệu quả Chính phủ để tinh gọn NRC, dù chưa rõ liệu sẽ có giảm nhân sự hay thay đổi thành viên lãnh đạo.
- Cải cách nghiên cứu hạt nhân tại Bộ Năng lượng (DOE): Sắc lệnh thúc đẩy thử nghiệm lò phản ứng tại các phòng thí nghiệm quốc gia của DOE, ưu tiên nâng cấp công suất 5 GW cho các lò hiện có và khởi công 10 lò phản ứng lớn với thiết kế hoàn thiện trước năm 2030. DOE cũng được yêu cầu phát triển các lò phản ứng tiên tiến như Generation III+, IV, lò mô-đun nhỏ (SMR), và lò siêu nhỏ (microreactors) để đáp ứng nhu cầu năng lượng cho trí tuệ nhân tạo (AI) và quốc phòng.
- Xây dựng lò phản ứng trên đất liên bang: Sắc lệnh cho phép DOE và Bộ Quốc phòng xây dựng lò phản ứng trên các khu đất liên bang, bao gồm căn cứ quân sự, để đảm bảo nguồn điện đáng tin cậy cho các cơ sở quốc phòng và trung tâm dữ liệu AI. Một chương trình thử nghiệm sẽ đưa ba lò phản ứng thử nghiệm vào hoạt động trước ngày 4/7/2026, chỉ trong 13 tháng.
- Tăng cường khai thác và làm giàu uranium trong nước: Trump sử dụng Đạo luật Sản xuất Quốc phòng thời Chiến tranh Lạnh để tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia về sự phụ thuộc vào uranium làm giàu từ Nga và Trung Quốc. Sắc lệnh yêu cầu mở rộng khai thác uranium, xây dựng cơ sở chuyển đổi và làm giàu uranium trong nước, đồng thời tạo ngân hàng nhiên liệu với ít nhất 20 tấn uranium làm giàu thấp cấp cao (HALEU) cho các lò phản ứng tiên tiến. DOE cũng được hướng dẫn xử lý plutonium dư thừa để sản xuất nhiên liệu cho lò phản ứng mới, chấm dứt chương trình xử lý plutonium hiện tại (trừ các nghĩa vụ pháp lý).
Trump nhấn mạnh trong lễ ký sắc lệnh: “Chúng ta đang ký những sắc lệnh tuyệt vời để đưa Mỹ trở thành cường quốc thực sự trong ngành này.” Các giám đốc điều hành từ các công ty hạt nhân như Constellation Energy, Oklo, và General Matter có mặt tại buổi lễ, thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ từ ngành công nghiệp.
Kế hoạch của Trump đánh dấu một bước ngoặt lớn, được Nhà Trắng gọi là “cuộc phục hưng hạt nhân Mỹ”, với mục tiêu giải quyết nhu cầu điện tăng vọt lần đầu tiên trong hai thập kỷ, chủ yếu do sự bùng nổ của AI. Báo cáo từ ICF International dự đoán nhu cầu điện ở Mỹ sẽ tăng 25% vào năm 2030 và 78% vào năm 2050, chủ yếu do các trung tâm dữ liệu AI. Năng lượng hạt nhân, với ưu điểm không phát thải carbon và cung cấp điện ổn định (so với năng lượng mặt trời và gió), được xem là giải pháp lý tưởng.
Hiện tại, hạt nhân cung cấp khoảng 19% điện năng ở Mỹ, vượt xa năng lượng mặt trời và gió cộng lại. Tuy nhiên, từ năm 1978, NRC chỉ phê duyệt một số lượng nhỏ lò phản ứng mới, với chỉ hai lò đi vào hoạt động thương mại. Việc cải cách NRC và rút ngắn thời gian cấp phép xuống 18 tháng có thể khuyến khích đầu tư tư nhân, như trường hợp Oklo, công ty từng bị NRC từ chối cấp phép năm 2022 nhưng chứng kiến cổ phiếu tăng 25% sau sắc lệnh của Trump.
Mỹ hiện phụ thuộc nặng vào uranium làm giàu từ nước ngoài, với chỉ 5% nhiên liệu hạt nhân từ nguồn nội địa. Sắc lệnh thúc đẩy khai thác và làm giàu uranium trong nước cùng với việc xây dựng ngân hàng HALEU sẽ giảm sự phụ thuộc vào Nga (nhà cung cấp HALEU chính toàn cầu) và Trung Quốc. Điều này đặc biệt quan trọng khi 87% lò phản ứng mới trên thế giới từ năm 2017 sử dụng thiết kế từ hai quốc gia này.
Song, Mỹ ngừng nhập uranium làm giàu từ Nga sau năm 2023, nhưng năng lực làm giàu trong nước vẫn cần nhiều năm để đạt quy mô lớn. Việc sử dụng kho dự trữ HALEU hiện tại chỉ là giải pháp tạm thời và có thể cần hoàn trả trong tương lai.
Các lò phản ứng trên đất liên bang và căn cứ quân sự sẽ đảm bảo nguồn điện không gián đoạn cho các cơ sở quốc phòng và trung tâm dữ liệu AI, tăng cường an ninh quốc gia. Bộ trưởng Năng lượng Chris Wright so sánh cuộc đua năng lượng cho AI với “Dự án Manhattan 2”. Trung Quốc đã xây dựng công suất hạt nhân nhanh hơn Mỹ, với dự báo vượt gấp đôi Mỹ vào năm 2035. Việc Mỹ cần 25 năm để đạt 400 GW có thể không đủ để bắt kịp.
