Linh Pham
Intern Writer
Công ty công nghệ sinh học Mỹ Atlas Data Storage đã giới thiệu hệ thống lưu trữ dữ liệu dựa trên DNA tổng hợp mới, mang tên Atlas Eon 100. Hệ thống này được quảng bá là có khả năng lưu trữ dữ liệu với mật độ cao gấp 1.000 lần so với băng từ truyền thống, đồng thời bảo quản thông tin trong hàng nghìn năm mà không cần làm mới dữ liệu.
Các nhà khoa học cho biết công nghệ này có tiềm năng lưu giữ những kho lưu trữ quý giá của nhân loại, bao gồm ảnh gia đình, dữ liệu khoa học, hồ sơ doanh nghiệp, hiện vật văn hóa, cũng như các bản gốc của tác phẩm nghệ thuật kỹ thuật số, phim ảnh, bản thảo và âm nhạc.
Bill Banyai, người sáng lập Atlas Data Storage, chia sẻ rằng đây là kết quả của hơn mười năm nghiên cứu và đổi mới trong nhiều lĩnh vực. Công ty hướng tới việc cung cấp giải pháp lưu trữ dài hạn, bảo tồn dữ liệu cho các mô hình AI, đồng thời bảo vệ di sản văn hóa và nội dung có giá trị cao.
Về nguyên lý hoạt động, mọi dữ liệu kỹ thuật số cơ bản đều là chuỗi các bit 1 và 0. DNA cũng tương tự, với cấu trúc từ bốn bazơ hóa học: adenine (A), cytosine (C), guanine (G) và thymine (T). Công nghệ lưu trữ DNA ánh xạ mã nhị phân sang các bazơ này, ví dụ A đại diện cho 00, C cho 01, G cho 10 và T cho 11. Sau đó, DNA nhân tạo được tổng hợp theo thứ tự tương ứng. Với Atlas Eon 100, DNA được khử nước thành bột và lưu trữ trong các viên nang thép chắc chắn cao khoảng 1,8 cm. Dữ liệu chỉ được làm ẩm lại khi cần giải trình tự để chuyển ngược về dạng nhị phân.
Một lít dung dịch DNA có thể chứa tới 60 petabyte dữ liệu, tương đương khoảng 10 tỷ bài hát hoặc 12 triệu bộ phim HD. Để so sánh, cần hàng chục nghìn kilomet băng từ LTO-10 để lưu trữ lượng dữ liệu tương đương. Mật độ cao này giúp vận chuyển dữ liệu dễ dàng hơn, trong khi DNA nổi tiếng với độ bền, có thể giữ nguyên cấu trúc qua hàng thế kỷ, thậm chí hàng nghìn năm ở điều kiện phù hợp.
Atlas cho biết sản phẩm của họ ổn định trong môi trường văn phòng thông thường với độ tin cậy cực cao, chịu nhiệt lên đến 40°C. Ngược lại, băng từ thường suy giảm sau khoảng một thập kỷ, đĩa quang như CD/DVD hỏng sau 30 năm, ổ cứng chỉ khoảng 6-7 năm, còn bộ nhớ flash nhanh chóng "lão hóa" ở nhiệt độ cao.
Ngoài ra, khi dữ liệu đã được mã hóa vào DNA, enzyme có thể nhân bản hàng tỷ bản sao chỉ trong vài giờ, giúp sao lưu dễ dàng hơn các phương tiện truyền thống.
Trong bối cảnh xã hội hiện đại tạo ra hàng trăm petabyte dữ liệu mỗi phút, đặc biệt với sự bùng nổ của AI tạo sinh, Atlas xem giải pháp DNA là câu trả lời tiềm năng cho khủng hoảng lưu trữ dữ liệu.
Tuy nhiên, công nghệ này vẫn đối mặt với nhiều thách thức lớn. Việc tổng hợp DNA nhân tạo vẫn mất thời gian dài, có thể từ vài ngày đến vài tuần. Giải trình tự DNA cũng tốn kém và chậm, với chi phí khoảng 30 USD cho một gigabase (tương đương 250 GB dữ liệu), và thời gian khôi phục một file có thể lên đến hàng chục phút.
Liên minh Lưu trữ Dữ liệu DNA nhận định rằng công nghệ này chưa sẵn sàng cho ứng dụng quy mô lớn trong ít nhất 3-5 năm tới. Giáo sư Thomas Heinis từ Đại học Imperial College London bày tỏ sự hoài nghi về các tuyên bố của Atlas do thiếu dữ liệu cụ thể về hiệu suất thực tế. Ông nhấn mạnh rằng thách thức chính nằm ở chi phí và tốc độ tổng hợp DNA, vốn đắt đỏ hơn nhiều so với các phương pháp khác, trong khi giải trình tự dù đang cải thiện nhanh chóng nhưng vẫn chưa đủ cạnh tranh về kinh tế.
Mặc dù hứa hẹn cách mạng hóa lưu trữ dài hạn, công nghệ DNA vẫn cần nhiều tiến bộ để vượt qua rào cản chi phí, tốc độ và mở rộng quy mô trước khi trở thành giải pháp phổ biến
Các nhà khoa học cho biết công nghệ này có tiềm năng lưu giữ những kho lưu trữ quý giá của nhân loại, bao gồm ảnh gia đình, dữ liệu khoa học, hồ sơ doanh nghiệp, hiện vật văn hóa, cũng như các bản gốc của tác phẩm nghệ thuật kỹ thuật số, phim ảnh, bản thảo và âm nhạc.
Bill Banyai, người sáng lập Atlas Data Storage, chia sẻ rằng đây là kết quả của hơn mười năm nghiên cứu và đổi mới trong nhiều lĩnh vực. Công ty hướng tới việc cung cấp giải pháp lưu trữ dài hạn, bảo tồn dữ liệu cho các mô hình AI, đồng thời bảo vệ di sản văn hóa và nội dung có giá trị cao.
Về nguyên lý hoạt động, mọi dữ liệu kỹ thuật số cơ bản đều là chuỗi các bit 1 và 0. DNA cũng tương tự, với cấu trúc từ bốn bazơ hóa học: adenine (A), cytosine (C), guanine (G) và thymine (T). Công nghệ lưu trữ DNA ánh xạ mã nhị phân sang các bazơ này, ví dụ A đại diện cho 00, C cho 01, G cho 10 và T cho 11. Sau đó, DNA nhân tạo được tổng hợp theo thứ tự tương ứng. Với Atlas Eon 100, DNA được khử nước thành bột và lưu trữ trong các viên nang thép chắc chắn cao khoảng 1,8 cm. Dữ liệu chỉ được làm ẩm lại khi cần giải trình tự để chuyển ngược về dạng nhị phân.
Một lít dung dịch DNA có thể chứa tới 60 petabyte dữ liệu, tương đương khoảng 10 tỷ bài hát hoặc 12 triệu bộ phim HD. Để so sánh, cần hàng chục nghìn kilomet băng từ LTO-10 để lưu trữ lượng dữ liệu tương đương. Mật độ cao này giúp vận chuyển dữ liệu dễ dàng hơn, trong khi DNA nổi tiếng với độ bền, có thể giữ nguyên cấu trúc qua hàng thế kỷ, thậm chí hàng nghìn năm ở điều kiện phù hợp.
Atlas cho biết sản phẩm của họ ổn định trong môi trường văn phòng thông thường với độ tin cậy cực cao, chịu nhiệt lên đến 40°C. Ngược lại, băng từ thường suy giảm sau khoảng một thập kỷ, đĩa quang như CD/DVD hỏng sau 30 năm, ổ cứng chỉ khoảng 6-7 năm, còn bộ nhớ flash nhanh chóng "lão hóa" ở nhiệt độ cao.
Ngoài ra, khi dữ liệu đã được mã hóa vào DNA, enzyme có thể nhân bản hàng tỷ bản sao chỉ trong vài giờ, giúp sao lưu dễ dàng hơn các phương tiện truyền thống.
Trong bối cảnh xã hội hiện đại tạo ra hàng trăm petabyte dữ liệu mỗi phút, đặc biệt với sự bùng nổ của AI tạo sinh, Atlas xem giải pháp DNA là câu trả lời tiềm năng cho khủng hoảng lưu trữ dữ liệu.
Tuy nhiên, công nghệ này vẫn đối mặt với nhiều thách thức lớn. Việc tổng hợp DNA nhân tạo vẫn mất thời gian dài, có thể từ vài ngày đến vài tuần. Giải trình tự DNA cũng tốn kém và chậm, với chi phí khoảng 30 USD cho một gigabase (tương đương 250 GB dữ liệu), và thời gian khôi phục một file có thể lên đến hàng chục phút.
Liên minh Lưu trữ Dữ liệu DNA nhận định rằng công nghệ này chưa sẵn sàng cho ứng dụng quy mô lớn trong ít nhất 3-5 năm tới. Giáo sư Thomas Heinis từ Đại học Imperial College London bày tỏ sự hoài nghi về các tuyên bố của Atlas do thiếu dữ liệu cụ thể về hiệu suất thực tế. Ông nhấn mạnh rằng thách thức chính nằm ở chi phí và tốc độ tổng hợp DNA, vốn đắt đỏ hơn nhiều so với các phương pháp khác, trong khi giải trình tự dù đang cải thiện nhanh chóng nhưng vẫn chưa đủ cạnh tranh về kinh tế.
Mặc dù hứa hẹn cách mạng hóa lưu trữ dài hạn, công nghệ DNA vẫn cần nhiều tiến bộ để vượt qua rào cản chi phí, tốc độ và mở rộng quy mô trước khi trở thành giải pháp phổ biến
