Hail the Judge
Ta chơi xong không trả tiền, vậy đâu có gọi là bán
Thị trường xe điện Trung Quốc vốn lớn nhất thế giới đang chứng kiến một cuộc chiến giá cả khốc liệt, được người dân địa phương gọi là “neijuan” – một thuật ngữ ám chỉ sự cạnh tranh nội bộ quá mức dẫn đến kiệt quệ. Theo CNBC, Thủ tướng Lý Cường đã đề cập đến “neijuan” trong báo cáo công tác thường niên vào tháng 3/2025, cơ quan quản lý thị trường gần đây cũng kêu gọi “chấn chỉnh toàn diện” sự cạnh tranh này. Tuy nhiên, thực tế cho thấy lời kêu gọi này dường như không đủ sức ngăn cản các hãng xe.
Vào ngày 23/5/2025, BYD chiếm gần 30% thị phần tại Trung Quốc đã châm ngòi cho một đợt giảm giá mới, mức cắt giảm lên đến 34% cho một số mẫu xe như chiếc Seagull hatchback giờ chỉ còn 55.800 nhân dân tệ (khoảng 7.780 USD). Theo Bloomberg và Reuters, động thái này đã khiến cổ phiếu của BYD giảm 8,6% tại Hồng Kông, kéo theo sự sụt giảm của các đối thủ như Geely (9,5%), Nio và Leapmotor (3-8,5%). Các nhà phân tích từ Nomura nhận định rằng thị trường xe điện Trung Quốc đang trong tình trạng dư cung, giai đoạn cạnh tranh khốc liệt nhất vẫn còn phía trước cho đến khi thị trường hợp nhất đáng kể.
Nhưng tại sao BYD lại “chơi lớn” như vậy? Theo CleanTechnica, chiến lược giảm giá của BYD không chỉ nhằm kích cầu mà còn để thanh lý hàng tồn kho và củng cố vị thế dẫn đầu. Tuy nhiên, điều này đã gây ra “cơn hoảng loạn giá cả” mới như Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc (CAAM) mô tả, đồng thời cảnh báo về nguy cơ cạnh tranh “vô trật tự” làm tổn hại đến lợi nhuận và an toàn người tiêu dùng.
Chính phủ Trung Quốc, thông qua các kênh như People’s Daily và Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin (MIIT), đã mạnh mẽ lên án cuộc chiến giá cả. People’s Daily tuyên bố: “Cuộc chiến giá không có người thắng, và cũng chẳng có tương lai.” CAAM cũng kêu gọi các công ty tuân thủ cạnh tranh công bằng, tránh độc quyền hoặc bán phá giá dưới giá vốn. Theo Bloomberg, đầu tuần này, các lãnh đạo cấp cao của nhiều hãng xe điện đã được triệu tập đến Bắc Kinh để “tự điều chỉnh” hành vi cạnh tranh. Tuy nhiên, các nhà phân tích như Zhong Shi từ Hiệp hội Đại lý Ô tô Trung Quốc cho rằng chính phủ khó có thể kiểm soát được thị trường tự do, đặc biệt khi các hãng xe đang chạy đua để tồn tại.
Trên thị trường quốc tế, giá xe điện xuất khẩu từ Trung Quốc cũng giảm mạnh. Theo CNBC, giá trung bình của xe xuất sang Đức giảm từ 30.000 USD (2023) xuống còn 21.000 USD (2025). Điều này mang lại lợi ích ngắn hạn cho người tiêu dùng ở các thị trường như châu Phi và châu Á, nơi xe điện giá rẻ của BYD như mẫu Seagull (Dolphin Surf ở châu Âu), đang được đón nhận nồng nhiệt. Tuy nhiên, Financial Times cảnh báo rằng cuộc chiến giá có thể làm tổn hại danh tiếng “Made-in-China” nếu các sản phẩm bị coi là giá rẻ, chất lượng thấp.
Trong khi đó, các đối thủ quốc tế như Tesla đang chịu áp lực lớn. Theo Euronews, BYD đã vượt Tesla về doanh số xe điện tại châu Âu vào tháng 4/2025, với 7.231 xe được đăng ký, tăng 169% so với cùng kỳ năm trước. Tesla vốn đã giảm giá đáng kể tại Trung Quốc, gần như không còn lợi nhuận từ thị trường này. Các hãng xe Đức như Volkswagen hay BMW cũng đang mất dần thị phần tại Trung Quốc do không theo kịp chiến lược giá của các hãng nội địa.
Trong bối cảnh cuộc chiến giá ngày càng gay gắt, một số hãng xe đang chuyển hướng sang cạnh tranh công nghệ. Theo Reuters, BYD đã trang bị hệ thống hỗ trợ lái xe tự động “God’s Eye” cho các mẫu xe có giá trên 100.000 nhân dân tệ, bao gồm cả Seagull giá 9.555 USD, khiến các đối thủ như Xpeng và Tesla phải dè chừng. CEO He Xiaopeng của Xpeng tuyên bố với CNBC rằng thay vì chạy đua giá cả, Xpeng sẽ tập trung vào công nghệ và mở rộng ra thị trường toàn cầu. Tương tự, tân binh Xiaomi dự đoán có lãi từ mảng xe điện vào nửa cuối năm 2025 nhờ mẫu SU7 giá rẻ hơn Tesla Model 3.
Tuy nhiên, các startup như Xpeng và Nio vẫn đang chịu lỗ nặng, với Xpeng lỗ 90 triệu USD và Nio lỗ gần 950 triệu USD trong quý 1/2025. Trong khi đó, BYD vẫn duy trì lợi nhuận với thu nhập ròng đạt 9,15 tỷ nhân dân tệ trong quý 1, nhờ vào chuỗi cung ứng tích hợp dọc và quy mô sản xuất lớn. Theo CleanTechnica, BYD đang chơi “trò chơi dài hạn”, sử dụng lợi thế chi phí để loại bỏ đối thủ trước khi thị trường ổn định.
Vào ngày 23/5/2025, BYD chiếm gần 30% thị phần tại Trung Quốc đã châm ngòi cho một đợt giảm giá mới, mức cắt giảm lên đến 34% cho một số mẫu xe như chiếc Seagull hatchback giờ chỉ còn 55.800 nhân dân tệ (khoảng 7.780 USD). Theo Bloomberg và Reuters, động thái này đã khiến cổ phiếu của BYD giảm 8,6% tại Hồng Kông, kéo theo sự sụt giảm của các đối thủ như Geely (9,5%), Nio và Leapmotor (3-8,5%). Các nhà phân tích từ Nomura nhận định rằng thị trường xe điện Trung Quốc đang trong tình trạng dư cung, giai đoạn cạnh tranh khốc liệt nhất vẫn còn phía trước cho đến khi thị trường hợp nhất đáng kể.
Nhưng tại sao BYD lại “chơi lớn” như vậy? Theo CleanTechnica, chiến lược giảm giá của BYD không chỉ nhằm kích cầu mà còn để thanh lý hàng tồn kho và củng cố vị thế dẫn đầu. Tuy nhiên, điều này đã gây ra “cơn hoảng loạn giá cả” mới như Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc (CAAM) mô tả, đồng thời cảnh báo về nguy cơ cạnh tranh “vô trật tự” làm tổn hại đến lợi nhuận và an toàn người tiêu dùng.
Chính phủ Trung Quốc, thông qua các kênh như People’s Daily và Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin (MIIT), đã mạnh mẽ lên án cuộc chiến giá cả. People’s Daily tuyên bố: “Cuộc chiến giá không có người thắng, và cũng chẳng có tương lai.” CAAM cũng kêu gọi các công ty tuân thủ cạnh tranh công bằng, tránh độc quyền hoặc bán phá giá dưới giá vốn. Theo Bloomberg, đầu tuần này, các lãnh đạo cấp cao của nhiều hãng xe điện đã được triệu tập đến Bắc Kinh để “tự điều chỉnh” hành vi cạnh tranh. Tuy nhiên, các nhà phân tích như Zhong Shi từ Hiệp hội Đại lý Ô tô Trung Quốc cho rằng chính phủ khó có thể kiểm soát được thị trường tự do, đặc biệt khi các hãng xe đang chạy đua để tồn tại.
Trên thị trường quốc tế, giá xe điện xuất khẩu từ Trung Quốc cũng giảm mạnh. Theo CNBC, giá trung bình của xe xuất sang Đức giảm từ 30.000 USD (2023) xuống còn 21.000 USD (2025). Điều này mang lại lợi ích ngắn hạn cho người tiêu dùng ở các thị trường như châu Phi và châu Á, nơi xe điện giá rẻ của BYD như mẫu Seagull (Dolphin Surf ở châu Âu), đang được đón nhận nồng nhiệt. Tuy nhiên, Financial Times cảnh báo rằng cuộc chiến giá có thể làm tổn hại danh tiếng “Made-in-China” nếu các sản phẩm bị coi là giá rẻ, chất lượng thấp.
Trong khi đó, các đối thủ quốc tế như Tesla đang chịu áp lực lớn. Theo Euronews, BYD đã vượt Tesla về doanh số xe điện tại châu Âu vào tháng 4/2025, với 7.231 xe được đăng ký, tăng 169% so với cùng kỳ năm trước. Tesla vốn đã giảm giá đáng kể tại Trung Quốc, gần như không còn lợi nhuận từ thị trường này. Các hãng xe Đức như Volkswagen hay BMW cũng đang mất dần thị phần tại Trung Quốc do không theo kịp chiến lược giá của các hãng nội địa.
Trong bối cảnh cuộc chiến giá ngày càng gay gắt, một số hãng xe đang chuyển hướng sang cạnh tranh công nghệ. Theo Reuters, BYD đã trang bị hệ thống hỗ trợ lái xe tự động “God’s Eye” cho các mẫu xe có giá trên 100.000 nhân dân tệ, bao gồm cả Seagull giá 9.555 USD, khiến các đối thủ như Xpeng và Tesla phải dè chừng. CEO He Xiaopeng của Xpeng tuyên bố với CNBC rằng thay vì chạy đua giá cả, Xpeng sẽ tập trung vào công nghệ và mở rộng ra thị trường toàn cầu. Tương tự, tân binh Xiaomi dự đoán có lãi từ mảng xe điện vào nửa cuối năm 2025 nhờ mẫu SU7 giá rẻ hơn Tesla Model 3.
Tuy nhiên, các startup như Xpeng và Nio vẫn đang chịu lỗ nặng, với Xpeng lỗ 90 triệu USD và Nio lỗ gần 950 triệu USD trong quý 1/2025. Trong khi đó, BYD vẫn duy trì lợi nhuận với thu nhập ròng đạt 9,15 tỷ nhân dân tệ trong quý 1, nhờ vào chuỗi cung ứng tích hợp dọc và quy mô sản xuất lớn. Theo CleanTechnica, BYD đang chơi “trò chơi dài hạn”, sử dụng lợi thế chi phí để loại bỏ đối thủ trước khi thị trường ổn định.
