Thế Việt
Writer
Thị trường lao động đang chứng kiến một hiện tượng chưa từng có: một "cơn bão" đơn xin việc được viết bằng trí tuệ nhân tạo (AI) đang tràn ngập các hòm thư tuyển dụng. Điều này buộc các doanh nghiệp cũng phải chạy đua, sử dụng chính công cụ AI để sàng lọc, tạo ra một cuộc đối đầu công nghệ thầm lặng nhưng đầy quyết liệt.
Sự bùng nổ của các chatbot AI tạo sinh như ChatGPT đã thay đổi hoàn toàn cách người ta tìm việc. Một khảo sát của Canva cho thấy có tới 45% ứng viên hiện đang sử dụng AI để hoàn thiện đơn xin việc của mình. Các công cụ này giúp ứng viên nhanh chóng tạo ra những bản mô tả công việc ấn tượng, làm nổi bật kỹ năng và tùy chỉnh hồ sơ cho từng vị trí cụ thể. Theo New York Times, số lượng đơn xin việc nộp qua LinkedIn đã tăng 45% trong năm qua, đạt mức trung bình 11.000 đơn mỗi phút, một phần không nhỏ đến từ sự "trợ giúp" của AI.
Tuy nhiên, sự tiện lợi này cũng tạo ra một vấn đề lớn: hàng loạt hồ sơ xin việc bắt đầu trông giống hệt nhau một cách đáng ngờ, khiến các nhà tuyển dụng gặp khó khăn trong việc tìm ra những ứng viên thực sự phù hợp và có cá tính riêng.
Để đối phó với "cơn bão" đơn từ AI, các nhà tuyển dụng không còn cách nào khác là phải sử dụng chính AI để sàng lọc. "Cuối cùng, chúng ta rơi vào tình huống AI đấu với AI," ông Hung Lee, một cựu nhân viên tuyển dụng, nhận định. Đây là một cuộc chạy đua vũ trang công nghệ thực sự.
Nhiều công ty lớn đã nhanh chóng triển khai các công cụ AI của riêng mình. CEO của Chipotle, ông Scott Boatwright, cho biết chatbot sàng lọc "Ava Cado" của họ đã giúp giảm tới 75% thời gian tuyển dụng. LinkedIn cũng đã giới thiệu công cụ Hiring Assistant để tự động hóa việc viết mô tả công việc và tìm kiếm ứng viên. Tại Salesforce, tác nhân AI có tên Agentforce đang giúp rà soát hàng chục nghìn hồ sơ để xác định các ứng viên có những kỹ năng mềm giá trị như khả năng hợp tác hay kể chuyện.
Dù AI đang tham gia sâu vào quy trình, nhiều công ty khẳng định con người vẫn giữ vai trò quyết định cuối cùng. "Khi có 1.000 người nộp hồ sơ, công nghệ không quyết định chọn ai, mà sẽ tìm ra 50 người có khả năng phù hợp nhất để bắt đầu sàng lọc," ông Sean Barry, Phó chủ tịch tuyển dụng của Allstate, giải thích. Tại công ty ông, AI đã giúp rút ngắn thời gian theo dõi ứng viên từ 22 ngày xuống chỉ còn 11 ngày, nhưng các hồ sơ cuối cùng vẫn được con người xem xét và lựa chọn.
Tương tự, tại Salesforce, ông Mark Grimwood, Phó chủ tịch cấp cao phụ trách tuyển dụng, cho biết: "Nhân viên tuyển dụng của chúng tôi giám sát quá trình từ đầu đến cuối, nhưng AI thực sự giúp họ làm việc hiệu quả hơn và ưu tiên thời gian cho các ứng viên phù hợp nhất".
Sự trỗi dậy của AI trong tuyển dụng vừa là cơ hội, vừa là thách thức. Nó giúp đơn giản hóa quy trình nhưng cũng có thể tạo ra một cuộc chạy đua tốn kém về thời gian và tiền bạc. Nhà tư vấn hướng nghiệp Jeremy Schifeling nhận định rằng cuộc đối đầu giữa AI ứng tuyển và AI sàng lọc sẽ còn tiếp diễn một thời gian nữa. Cả hai phía, ứng viên và nhà tuyển dụng, sẽ cần phải tìm ra những cách thức mới để xác thực năng lực và sự phù hợp một cách chân thực hơn, vượt ra ngoài những dòng văn bản do máy móc tạo ra.
Cơn sốt ứng tuyển bằng AI
Sự bùng nổ của các chatbot AI tạo sinh như ChatGPT đã thay đổi hoàn toàn cách người ta tìm việc. Một khảo sát của Canva cho thấy có tới 45% ứng viên hiện đang sử dụng AI để hoàn thiện đơn xin việc của mình. Các công cụ này giúp ứng viên nhanh chóng tạo ra những bản mô tả công việc ấn tượng, làm nổi bật kỹ năng và tùy chỉnh hồ sơ cho từng vị trí cụ thể. Theo New York Times, số lượng đơn xin việc nộp qua LinkedIn đã tăng 45% trong năm qua, đạt mức trung bình 11.000 đơn mỗi phút, một phần không nhỏ đến từ sự "trợ giúp" của AI.
Tuy nhiên, sự tiện lợi này cũng tạo ra một vấn đề lớn: hàng loạt hồ sơ xin việc bắt đầu trông giống hệt nhau một cách đáng ngờ, khiến các nhà tuyển dụng gặp khó khăn trong việc tìm ra những ứng viên thực sự phù hợp và có cá tính riêng.
Khi AI đối đầu với AI
Để đối phó với "cơn bão" đơn từ AI, các nhà tuyển dụng không còn cách nào khác là phải sử dụng chính AI để sàng lọc. "Cuối cùng, chúng ta rơi vào tình huống AI đấu với AI," ông Hung Lee, một cựu nhân viên tuyển dụng, nhận định. Đây là một cuộc chạy đua vũ trang công nghệ thực sự.
Nhiều công ty lớn đã nhanh chóng triển khai các công cụ AI của riêng mình. CEO của Chipotle, ông Scott Boatwright, cho biết chatbot sàng lọc "Ava Cado" của họ đã giúp giảm tới 75% thời gian tuyển dụng. LinkedIn cũng đã giới thiệu công cụ Hiring Assistant để tự động hóa việc viết mô tả công việc và tìm kiếm ứng viên. Tại Salesforce, tác nhân AI có tên Agentforce đang giúp rà soát hàng chục nghìn hồ sơ để xác định các ứng viên có những kỹ năng mềm giá trị như khả năng hợp tác hay kể chuyện.
Con người vẫn là yếu tố quyết định
Dù AI đang tham gia sâu vào quy trình, nhiều công ty khẳng định con người vẫn giữ vai trò quyết định cuối cùng. "Khi có 1.000 người nộp hồ sơ, công nghệ không quyết định chọn ai, mà sẽ tìm ra 50 người có khả năng phù hợp nhất để bắt đầu sàng lọc," ông Sean Barry, Phó chủ tịch tuyển dụng của Allstate, giải thích. Tại công ty ông, AI đã giúp rút ngắn thời gian theo dõi ứng viên từ 22 ngày xuống chỉ còn 11 ngày, nhưng các hồ sơ cuối cùng vẫn được con người xem xét và lựa chọn.
Tương tự, tại Salesforce, ông Mark Grimwood, Phó chủ tịch cấp cao phụ trách tuyển dụng, cho biết: "Nhân viên tuyển dụng của chúng tôi giám sát quá trình từ đầu đến cuối, nhưng AI thực sự giúp họ làm việc hiệu quả hơn và ưu tiên thời gian cho các ứng viên phù hợp nhất".
Cuộc chạy đua còn tiếp diễn
Sự trỗi dậy của AI trong tuyển dụng vừa là cơ hội, vừa là thách thức. Nó giúp đơn giản hóa quy trình nhưng cũng có thể tạo ra một cuộc chạy đua tốn kém về thời gian và tiền bạc. Nhà tư vấn hướng nghiệp Jeremy Schifeling nhận định rằng cuộc đối đầu giữa AI ứng tuyển và AI sàng lọc sẽ còn tiếp diễn một thời gian nữa. Cả hai phía, ứng viên và nhà tuyển dụng, sẽ cần phải tìm ra những cách thức mới để xác thực năng lực và sự phù hợp một cách chân thực hơn, vượt ra ngoài những dòng văn bản do máy móc tạo ra.
