Chatbot thông minh đến đâu cũng có thể phản chủ: Vụ xâm nhập FinOptiCorp hé lộ mặt tối của AI tạo sinh

Duy Linh · 11:43

Việc áp dụng nhanh chóng các mô hình AI tạo sinh (GenAI), đặc biệt là chatbot sử dụng mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), đã thay đổi hoàn toàn cách doanh nghiệp tương tác với khách hàng, mang lại hiệu quả và khả năng cá nhân hóa vượt trội. Tuy nhiên, sức mạnh này cũng mở ra cánh cửa mới cho tin tặc, biến những ứng dụng AI thành công cụ xâm nhập vào các hệ thống quan trọng.

Chatbot AI bị lợi dụng như một cửa hậu để truy cập dữ liệu và cơ sở hạ tầng nhạy cảm
Một chatbot bị xâm phạm có thể nhanh chóng trở thành “cửa hậu” phá vỡ lớp phòng thủ truyền thống, cho phép kẻ tấn công truy cập trực tiếp dữ liệu và hạ tầng nhạy cảm.

Trường hợp hư cấu của công ty dịch vụ tài chính tầm trung FinOptiCorp là ví dụ điển hình. Họ triển khai chatbot chăm sóc khách hàng FinBot được vận hành bởi LLM. Ban đầu, một kẻ tấn công giả dạng người dùng bình thường gửi hàng loạt truy vấn thử nghiệm. Một yêu cầu sai định dạng đã kích hoạt lỗi ngoại lệ chưa được xử lý, làm rò rỉ thông tin về cơ chế thu thập dữ liệu và tiết lộ rằng FinBot chạy trên nền tảng Python — một lỗ hổng được OWASP gọi là “rò rỉ thông tin nhạy cảm”.

Dựa trên thông tin này, tin tặc tiến hành một cuộc tấn công gián tiếp. Chúng đăng bài đánh giá giả mạo trên diễn đàn mà FinBot thường quét để phân tích cảm xúc. Trong nội dung đánh giá, chúng giấu các chỉ thị ẩn buộc chatbot tiết lộ lời nhắc hệ thống và tên các tiện ích nội bộ — một ví dụ về “rò rỉ lời nhắc hệ thống” (prompt injection) theo OWASP.

Nhờ vào lỗ hổng này, tin tặc phát hiện một API tóm tắt nội bộ có quyền truy cập cao hơn nhiều so với chatbot phục vụ khách hàng. Khi gửi yêu cầu được thiết kế khéo léo tới API này, kẻ tấn công khai thác lỗi thiếu kiểm tra ủy quyền, khiến API trả về hồ sơ khách hàng gốc, gồm dữ liệu tài chính và thông tin cá nhân.

Không dừng lại ở đó, tin tặc tiếp tục nhúng mã lệnh như “test; ls -la /app” vào yêu cầu. Do xử lý đầu ra không đúng cách, API thực thi lệnh, cho phép chúng thực hiện mã từ xa và di chuyển ngang qua môi trường vi dịch vụ. Cuối cùng, chúng phát hiện các tệp cấu hình chứa khóa API, thông tin cơ sở dữ liệu và mã truy cập tới kho vector AI, qua đó đánh cắp mô hình AI độc quyền và tài sản trí tuệ của FinOptiCorp.

Xây dựng hệ thống phòng thủ AI nhiều lớp
Tình huống trên cho thấy an ninh AI không thể chỉ dựa vào giải pháp đơn lẻ. Các tổ chức cần một kiến trúc bảo mật nhiều lớp bao trùm toàn bộ vòng đời của AI, tuân theo mô hình Zero Trust (ZTA) và tiêu chuẩn quốc tế như ISO/IEC 42001.

Bà Eva Chen, CEO và đồng sáng lập Trend Micro, nhấn mạnh: “Mỗi bước tiến công nghệ đều mang theo rủi ro an ninh mạng mới. Kỷ nguyên AI chỉ thực sự mạnh mẽ khi được bảo vệ đúng cách.”

Giải pháp Trend Vision One™ AI Security được thiết kế nhằm đối phó với những mối đe dọa này bằng các lớp bảo mật chủ động và theo thời gian thực:

Bảo mật ứng dụng AI (Máy quét AI): Áp dụng chiến lược “chuyển sang trái”, tự động phát hiện lỗ hổng như prompt injection hay rò rỉ dữ liệu trước khi triển khai.
Quản lý tư thế bảo mật AI (AI-SPM): Theo dõi toàn diện cấu hình, quyền truy cập và tài sản AI để ngăn lộ API hoặc sai sót bảo mật từ sớm.
AI Guard và Zero Trust: Giám sát lời nhắc và phản hồi theo thời gian thực, chặn các lệnh độc hại và ngăn rò rỉ dữ liệu ở lớp ứng dụng.
Bảo mật vùng chứa và điểm cuối: Đảm bảo không có lỗ hổng đã biết, phân tích hành vi, vá lỗi ảo và ngăn di chuyển ngang trong hệ thống.

Khi kết hợp các lớp bảo vệ này, Trend Vision One™ cung cấp một bảng điều khiển hợp nhất, giúp nhận diện các cuộc tấn công phức tạp mà công cụ riêng lẻ thường bỏ sót. Điều này giúp giảm quá tải cảnh báo và tăng tốc phản ứng, cho phép doanh nghiệp tận dụng sức mạnh AI một cách an toàn và bền vững.

Đọc chi tiết tại đây: https://gbhackers.com/ai-chatbot/