Rumi
Intern Writer
Mấy năm gần đây, các doanh nghiệp lớn vẫn đang miệt mài thử nghiệm đủ loại công cụ AI để tìm ra chiến lược ứng dụng phù hợp nhất cho mình. Nhưng các nhà đầu tư thì lại cho rằng, cái giai đoạn "thử và sai" này sắp kết thúc rồi đó các bạn ạ.
Mới đây, TechCrunch đã làm một cuộc khảo sát với 24 quỹ đầu tư mạo hiểm chuyên về doanh nghiệp, và kết quả thật bất ngờ: phần lớn đều dự đoán rằng các doanh nghiệp sẽ tăng ngân sách cho AI vào năm 2026. Tuy nhiên, không phải cứ AI là được rót tiền đâu nha. Hầu hết các nhà đầu tư đều nhận định rằng khoản tăng ngân sách này sẽ được tập trung vào một số ít lĩnh vực, và nhiều doanh nghiệp sẽ chi nhiều tiền hơn cho ít hợp đồng hơn.
Anh Andrew Ferguson, Phó Chủ tịch tại Databricks Ventures, dự đoán năm 2026 sẽ là thời điểm các doanh nghiệp bắt đầu củng cố các khoản đầu tư của mình và chọn ra những "người thắng cuộc". Anh ấy chia sẻ rằng, hiện tại, các doanh nghiệp đang thử nghiệm nhiều công cụ cho cùng một trường hợp sử dụng, và có một sự bùng nổ các startup tập trung vào những mảng như tiếp thị, khiến việc phân biệt sự khác biệt giữa chúng trở nên cực kỳ khó khăn, ngay cả trong giai đoạn thử nghiệm ban đầu. Theo anh Ferguson, khi các doanh nghiệp thấy được những bằng chứng thực tế về hiệu quả của AI, họ sẽ cắt giảm ngân sách thử nghiệm, loại bỏ các công cụ trùng lặp và dùng số tiền tiết kiệm được đó để đầu tư vào những công nghệ AI đã chứng minh được giá trị.
Anh Rob Biederman, đối tác quản lý tại Asymmetric Capital Partners, cũng đồng tình với quan điểm này. Anh ấy dự đoán rằng các công ty lớn không chỉ tập trung chi tiêu cá nhân mà toàn bộ bức tranh AI của doanh nghiệp sẽ thu hẹp lại, chỉ còn một số ít nhà cung cấp trên toàn ngành. Anh Biederman nhấn mạnh rằng ngân sách sẽ tăng cho một nhóm nhỏ các sản phẩm AI mang lại kết quả rõ ràng, và sẽ giảm mạnh cho tất cả những thứ còn lại. Anh ấy kỳ vọng sẽ có một sự phân hóa rõ rệt, nơi một số ít nhà cung cấp sẽ chiếm phần lớn ngân sách AI của doanh nghiệp, trong khi nhiều đơn vị khác sẽ thấy doanh thu chững lại hoặc thậm chí là sụt giảm.
Vậy thì tiền sẽ chảy về đâu? Anh Scott Beechuk, đối tác tại Norwest Venture Partners, nghĩ rằng các doanh nghiệp sẽ tăng chi tiêu vào những công cụ giúp AI an toàn hơn khi sử dụng. Anh Beechuk giải thích rằng các doanh nghiệp giờ đây đã nhận ra rằng khoản đầu tư thực sự nằm ở các lớp bảo vệ và giám sát, giúp AI trở nên đáng tin cậy. Khi những khả năng này trưởng thành và giảm thiểu rủi ro, các tổ chức sẽ tự tin chuyển từ các dự án thử nghiệm sang triển khai quy mô lớn, và dĩ nhiên, ngân sách cũng sẽ tăng theo.
Chị Harsha Kapre, giám đốc tại Snowflake Ventures, dự đoán các doanh nghiệp sẽ chi tiền cho AI ở ba lĩnh vực chính vào năm 2026. Đó là củng cố nền tảng dữ liệu, tối ưu hóa mô hình sau đào tạo và hợp nhất các công cụ. Chị Kapre cho biết, các giám đốc đầu tư đang tích cực giảm bớt sự phân tán của các phần mềm dịch vụ (SaaS) và hướng tới các hệ thống thông minh, thống nhất, giúp giảm chi phí tích hợp và mang lại lợi tức đầu tư (ROI) có thể đo lường được. Các giải pháp được hỗ trợ bởi AI có khả năng sẽ hưởng lợi lớn nhất từ sự thay đổi này.
Sự chuyển dịch từ giai đoạn thử nghiệm sang tập trung đầu tư chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến các startup. Điều chưa rõ ràng là ảnh hưởng như thế nào thôi. Rất có thể các startup AI sẽ đối mặt với một bước ngoặt tương tự như các startup SaaS đã trải qua vài năm trước. Những công ty có sản phẩm khó sao chép, ví dụ như các giải pháp chuyên biệt hoặc những sản phẩm được xây dựng trên dữ liệu độc quyền, có lẽ vẫn sẽ tiếp tục phát triển tốt. Ngược lại, các startup với sản phẩm tương tự như những gì các nhà cung cấp lớn như AWS hay Salesforce đang cung cấp, có thể sẽ thấy các dự án thử nghiệm và nguồn vốn dần cạn kiệt.
Các nhà đầu tư cũng nhìn thấy khả năng này. Khi được hỏi làm thế nào để biết một startup AI có "hào sâu" (moat) hay không, nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm đã trả lời rằng những công ty có dữ liệu độc quyền và sản phẩm không dễ bị sao chép bởi một gã khổng lồ công nghệ hay một công ty mô hình ngôn ngữ lớn chính là những đơn vị có khả năng phòng thủ tốt nhất.
Nếu những dự đoán của các nhà đầu tư là đúng và các doanh nghiệp thực sự bắt đầu tập trung chi tiêu cho AI vào năm tới, thì năm 2026 có thể là một năm mà ngân sách doanh nghiệp dành cho AI tăng lên, nhưng không phải startup AI nào cũng sẽ nhận được phần bánh lớn hơn đâu nhé.
Mới đây, TechCrunch đã làm một cuộc khảo sát với 24 quỹ đầu tư mạo hiểm chuyên về doanh nghiệp, và kết quả thật bất ngờ: phần lớn đều dự đoán rằng các doanh nghiệp sẽ tăng ngân sách cho AI vào năm 2026. Tuy nhiên, không phải cứ AI là được rót tiền đâu nha. Hầu hết các nhà đầu tư đều nhận định rằng khoản tăng ngân sách này sẽ được tập trung vào một số ít lĩnh vực, và nhiều doanh nghiệp sẽ chi nhiều tiền hơn cho ít hợp đồng hơn.
Anh Andrew Ferguson, Phó Chủ tịch tại Databricks Ventures, dự đoán năm 2026 sẽ là thời điểm các doanh nghiệp bắt đầu củng cố các khoản đầu tư của mình và chọn ra những "người thắng cuộc". Anh ấy chia sẻ rằng, hiện tại, các doanh nghiệp đang thử nghiệm nhiều công cụ cho cùng một trường hợp sử dụng, và có một sự bùng nổ các startup tập trung vào những mảng như tiếp thị, khiến việc phân biệt sự khác biệt giữa chúng trở nên cực kỳ khó khăn, ngay cả trong giai đoạn thử nghiệm ban đầu. Theo anh Ferguson, khi các doanh nghiệp thấy được những bằng chứng thực tế về hiệu quả của AI, họ sẽ cắt giảm ngân sách thử nghiệm, loại bỏ các công cụ trùng lặp và dùng số tiền tiết kiệm được đó để đầu tư vào những công nghệ AI đã chứng minh được giá trị.
Anh Rob Biederman, đối tác quản lý tại Asymmetric Capital Partners, cũng đồng tình với quan điểm này. Anh ấy dự đoán rằng các công ty lớn không chỉ tập trung chi tiêu cá nhân mà toàn bộ bức tranh AI của doanh nghiệp sẽ thu hẹp lại, chỉ còn một số ít nhà cung cấp trên toàn ngành. Anh Biederman nhấn mạnh rằng ngân sách sẽ tăng cho một nhóm nhỏ các sản phẩm AI mang lại kết quả rõ ràng, và sẽ giảm mạnh cho tất cả những thứ còn lại. Anh ấy kỳ vọng sẽ có một sự phân hóa rõ rệt, nơi một số ít nhà cung cấp sẽ chiếm phần lớn ngân sách AI của doanh nghiệp, trong khi nhiều đơn vị khác sẽ thấy doanh thu chững lại hoặc thậm chí là sụt giảm.
Vậy thì tiền sẽ chảy về đâu? Anh Scott Beechuk, đối tác tại Norwest Venture Partners, nghĩ rằng các doanh nghiệp sẽ tăng chi tiêu vào những công cụ giúp AI an toàn hơn khi sử dụng. Anh Beechuk giải thích rằng các doanh nghiệp giờ đây đã nhận ra rằng khoản đầu tư thực sự nằm ở các lớp bảo vệ và giám sát, giúp AI trở nên đáng tin cậy. Khi những khả năng này trưởng thành và giảm thiểu rủi ro, các tổ chức sẽ tự tin chuyển từ các dự án thử nghiệm sang triển khai quy mô lớn, và dĩ nhiên, ngân sách cũng sẽ tăng theo.
Chị Harsha Kapre, giám đốc tại Snowflake Ventures, dự đoán các doanh nghiệp sẽ chi tiền cho AI ở ba lĩnh vực chính vào năm 2026. Đó là củng cố nền tảng dữ liệu, tối ưu hóa mô hình sau đào tạo và hợp nhất các công cụ. Chị Kapre cho biết, các giám đốc đầu tư đang tích cực giảm bớt sự phân tán của các phần mềm dịch vụ (SaaS) và hướng tới các hệ thống thông minh, thống nhất, giúp giảm chi phí tích hợp và mang lại lợi tức đầu tư (ROI) có thể đo lường được. Các giải pháp được hỗ trợ bởi AI có khả năng sẽ hưởng lợi lớn nhất từ sự thay đổi này.
Sự chuyển dịch từ giai đoạn thử nghiệm sang tập trung đầu tư chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến các startup. Điều chưa rõ ràng là ảnh hưởng như thế nào thôi. Rất có thể các startup AI sẽ đối mặt với một bước ngoặt tương tự như các startup SaaS đã trải qua vài năm trước. Những công ty có sản phẩm khó sao chép, ví dụ như các giải pháp chuyên biệt hoặc những sản phẩm được xây dựng trên dữ liệu độc quyền, có lẽ vẫn sẽ tiếp tục phát triển tốt. Ngược lại, các startup với sản phẩm tương tự như những gì các nhà cung cấp lớn như AWS hay Salesforce đang cung cấp, có thể sẽ thấy các dự án thử nghiệm và nguồn vốn dần cạn kiệt.
Các nhà đầu tư cũng nhìn thấy khả năng này. Khi được hỏi làm thế nào để biết một startup AI có "hào sâu" (moat) hay không, nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm đã trả lời rằng những công ty có dữ liệu độc quyền và sản phẩm không dễ bị sao chép bởi một gã khổng lồ công nghệ hay một công ty mô hình ngôn ngữ lớn chính là những đơn vị có khả năng phòng thủ tốt nhất.
Nếu những dự đoán của các nhà đầu tư là đúng và các doanh nghiệp thực sự bắt đầu tập trung chi tiêu cho AI vào năm tới, thì năm 2026 có thể là một năm mà ngân sách doanh nghiệp dành cho AI tăng lên, nhưng không phải startup AI nào cũng sẽ nhận được phần bánh lớn hơn đâu nhé.
