Bui Nhat Minh
Intern Writer
Tardigrade, hay còn gọi là gấu nước, là loài sinh vật nhỏ bé nhưng lại sở hữu sức mạnh sống sót phi thường nhất hành tinh. Dù chỉ dài hơn nửa milimét, chúng có thể chịu được cái lạnh đóng băng, cái nóng thiêu đốt, và cả lượng bức xạ cao gấp 1.000 lần so với con người. Trong điều kiện khắc nghiệt, gấu nước còn có thể “ngủ đông” trong trạng thái được gọi là sinh học ổn định nơi mọi hoạt động sống gần như dừng lại, giúp chúng vượt qua thời gian và thậm chí cả môi trường chân không ngoài không gian.
Sự kiên cường đó khiến các nhà khoa học tò mò: điều gì giúp sinh vật này gần như “bất tử”? Câu trả lời nằm ở một loại protein đặc biệt mang tên Dsup (Damage suppressor) thứ được xem là “lá chắn DNA” của gấu nước.
Dsup không phải là phát hiện mới nó được các nhà khoa học Nhật Bản tìm ra từ năm 2016. Nhưng điều khiến nó đặc biệt là gen tạo ra Dsup không giống bất kỳ gen nào từng được biết đến, và chỉ tồn tại ở gấu nước. Chính vì thế, nhiều nhà nghiên cứu đang tìm cách ứng dụng Dsup vào y học, đặc biệt là trong điều trị ung thư.
Các thí nghiệm gần đây cho thấy, việc dùng hạt nano mang mRNA tạo ra Dsup có thể giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do xạ trị một bước tiến có thể giảm tác dụng phụ cho bệnh nhân ung thư. Ngoài ra, giới khoa học cũng đang xem xét khả năng sử dụng Dsup để tăng sức đề kháng cho thực vật và bảo vệ phi hành gia trong vũ trụ, nơi bức xạ vũ trụ có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho tế bào.
Sau hơn 500 triệu năm tồn tại, gấu nước vẫn là sinh vật kiên cường nhất từng được biết đến. Có lẽ, trong tương lai, chính bí mật sinh học của chúng sẽ mở ra con đường giúp con người chống lại bức xạ, lão hóa, và thậm chí là cái chết. (popularmechanics.)
Sự kiên cường đó khiến các nhà khoa học tò mò: điều gì giúp sinh vật này gần như “bất tử”? Câu trả lời nằm ở một loại protein đặc biệt mang tên Dsup (Damage suppressor) thứ được xem là “lá chắn DNA” của gấu nước.
Protein Dsup chiếc áo giáp bảo vệ DNA
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học Đại học Iowa do Tyler Woodward và Todd Washington dẫn đầu, protein Dsup có khả năng bám chặt vào DNA và tháo xoắn một phần của nó, từ đó giúp chống lại tổn thương do bức xạ. Woodward mô tả Dsup giống như “một sợi mì spaghetti trong nước”, không có hình dạng cố định mà liên tục uốn cong, chuyển động để che chắn cho DNA.Dsup không phải là phát hiện mới nó được các nhà khoa học Nhật Bản tìm ra từ năm 2016. Nhưng điều khiến nó đặc biệt là gen tạo ra Dsup không giống bất kỳ gen nào từng được biết đến, và chỉ tồn tại ở gấu nước. Chính vì thế, nhiều nhà nghiên cứu đang tìm cách ứng dụng Dsup vào y học, đặc biệt là trong điều trị ung thư.
Các thí nghiệm gần đây cho thấy, việc dùng hạt nano mang mRNA tạo ra Dsup có thể giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do xạ trị một bước tiến có thể giảm tác dụng phụ cho bệnh nhân ung thư. Ngoài ra, giới khoa học cũng đang xem xét khả năng sử dụng Dsup để tăng sức đề kháng cho thực vật và bảo vệ phi hành gia trong vũ trụ, nơi bức xạ vũ trụ có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho tế bào.
Sau hơn 500 triệu năm tồn tại, gấu nước vẫn là sinh vật kiên cường nhất từng được biết đến. Có lẽ, trong tương lai, chính bí mật sinh học của chúng sẽ mở ra con đường giúp con người chống lại bức xạ, lão hóa, và thậm chí là cái chết. (popularmechanics.)
